Ruh sağlığını, psikolojik sağlığı tanımlarken ortalamanın sağlıklı olmak anlamına gelmediği bilinmelidir. Herkes, içinde daima sağlıklı ve psikopatolojik ruh halini barındırmaktadır. Psikopatolojinin coğrafya, kültür ve tarihle bağlantıları unutulmamalıdır. Her toplumun değer yargıları sağlıklı olmak ya da normal olmak üzerinde farklı yorumlara açıktır. Sağlık genel olarak bedensel, ruhsal ve toplumsal iyilik hali olarak tanımlanır. Ruh sağlığını tanımlamak beden sağlığını tanımlamaktan daha zordur. Çünkü ruh sağlığı daha komplike bir yapıdadır.
Ruh Sağlığı Uzmanları Kimlerdir?
Ruh sağlığı bu kadar önemli bir yerdeyken ruh sağlığımızı kimlere emanet etmemiz gerektiği de önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Bir uzmana danışmadan önce o kişinin eğitimi hakkında detaylı bilgi alınmalı ve ruh sağlığı alanında yetkili ve yetkin olmasına dikkat edilmelidir. Ülkemizde ruh sağlığı uzmanlarının mesleki sınırları yasal olarak çizilmemiştir. Bu durum ruh sağlığı alanındaki uygulamalarda sık sık görev alanları ve sınırları ile ilgili ihlallere ve tartışmalara kapı aralıyor. Bu tartışmalara çözüm üretmek adına ruh sağlığı yasa tasarısı meclise sunuldu ve sonuçlanması bekleniyor. Bu tasarının en kısa sürede kabul edilmesini ve vatandaşlarımıza daha kaliteli bir ruh sağlığı hizmeti verilebilmesini umut ediyoruz.
1)Psikiyatr: Psikiyatr, 6 yıllık tıp fakültesinden mezun olmuş ve üzerine 4 yıl psikiyatri ihtisası yapmış doktorlara denir. Aldıkları eğitimle insanların hem anatomisi ve tıbbi hastalıkları hakkında hem de ruhsal yapısı hakkında bilgiye sahiptirler. Devlet hastanelerinde, özel hastanelerde, kliniklerde, üniversite tıp merkezlerinde, mahkemeler ve hapishanelerde, bakımevlerinde ve daha bir çok kurumda çalışabilirler. Öncelikle tüm belirtileri inceleyerek sorunun tıbbi başka bir rahatsızlıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını ortaya koyarlar. Tanı koyma, ayırıcı tanı yapma, ilaçla tedavi etme, psikoterapi uygulama veya klinik psikologa yönlendirme gibi görev ve yetkileri vardır.
2)Psikolog: Fen — Edebiyat fakültelerinin 4 yıllık Psikoloji lisans programından mezun olmuş kişilerdir. Almış olduğu eğitim doğrultusunda insan zihninin ve davranışlarının birbirleriyle ve çevreyle nasıl etkileşimde bulunduğunu çeşitli yollarla inceleyen profesyonellerdir. Klinik ortamlarda psikiyatri hekimi ile birlikte ruhsal hastalıklara tanı koyulması ve ve tedavi hizmetleri sırasında ekibin bir parçası olarak çalışırlar fakat tanı koyma yetkileri yoktur. Psikologlar, devlet ve özel hastanelerde, ruh sağlığı merkezlerinde, kreş ve çocuk bakım evlerinde, huzurevlerinde, çocuk ıslahevleri ve cezaevlerinde, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde; üniversitelerin Psikolojik Danışma Birimlerinde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Rehberlik ve Danışma Merkezlerinde, Emniyet Genel Müdürlüklerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Büro Amirliklerinde, Aile Danışma Merkezlerinde ve bir çok kurumda görev yapmaktadırlar.
3)Psikolojik Danışman: Eğitim Fakültelerinin 4 yıllık Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı mezunu kişilerdir. Aldıkları eğitim dolayısıyla daha çok eğitim psikolojisi ve gelişim psikolojisi alanında uzmandırlar. Bireylerin özellikle gündelik hayatta yaşadıkları sorunları çözebilmeleri konusunda destek verirler. Genellikle okul ortamında çocuk ve ergenlerin, eğitim, öğrenme ve gelişim sorunlarıyla ilgilenirler. Psikolojik Danışmanlar, Rehber öğretmen/Psikolojik danışman olarak Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kamu ve özel okullarda, Rehberlik Araştırma Merkezlerinde, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, etüt merkezlerinde, kreş ve çocuk bakım evlerinde, çocuk ıslahevleri ve cezaevlerinde, huzurevlerinde, Türk Silahlı Kuvvetleri Rehberlik ve Psikolojik Danışma Merkezlerinde, üniversitelerin Psikolojik Danışma Birimlerinde, Emniyet Genel Müdürlüklerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Büro Amirlikleri ve Çocuk Şube Büro Amirliklerinde, “Pedagog” olarak Denetimli Serbestlik Şubeleri ve Cezaevlerinde, Aile Danışma Merkezlerinde, “Kariyer Danışmanı” olarak iş-kur, özel şirketler, yerel yönetimler, işletmelerin insan kaynakları birimlerinde ve daha bir çok kurumda görev yapmaktadırlar.
4)Klinik Psikolog: Psikoloji veya Psikolojik Danışma ve Rehberlik lisans eğitimini bitiren kişiler isterlerse klinik psikoloji alanında yüksek lisans yaparak klinik psikolog unvanına sahip olurlar.Hastalık olarak tanımlanmayan ve Sağlık Bakanlığının da uygun bulduğu durumlarda psikoterapi işlemleri yapar. Hastalık durumlarında ise ancak ilgili uzman psikiyatrın teşhisine ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olarak psikoterapi uygulamalarını gerçekleştirirler. Devlet hastanelerinde, özel hastanelerde, kliniklerde, üniversitelerde, mahkemeler ve hapishanelerde, acil servislerde ve daha bir çok kurumda çalışabilirler.
Ruh Sağlığı Nasıl İyileşir?
Çocuk ve gençlerin bilişsel, cinsel, akademik ve sosyal alanlardaki gelişimlerinin izlenmesi, beslenme ve dışkılama alışkanlıkları, aile ilişkileri, çocuk yetiştirme tarzları konularında ailelere danışmanlık verilmesi, sağlıklı gelişimin dışına çıkılan ruhsal bozuklukların bireysel ve aile terapileri, ilaç tedavileri çocuk ve ergen psikiyatrisinin çalışma alanlarıdır. Dışkılama alışkanlıkları, çocuk yetiştirme tarzları, aile ilişkileri konularında ailelere danışmanlık verilmesi, aile terapileri, ilaç tedavileri, sağlıklı gelişimin dışına çıkılan ruhsal bozuklukların bireysel ve çocuk ve ergen psikiyatrisinin çalışma alanlarıdır.
Çocuklarda Ruh Sağlının Önemi Nedir?
Aileler, üyelerin birbirlerine ortak hedefler, yakın duygusal bağlar, beklentiler ve yaşanmışlıklarla bağlı olduğu çok karmaşık yapılardır. Anne depresyona girdiği zaman, anne baba arasında kavga yaşandığında ya da baba işini kaybettiğinde tüm ailenin özellikle de çocukların bu durumdan etkilenmemesi mümkün değildir.
Çocuklarda Ruh Sağlığı Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
- Bebek ruh sağlığını destekleyecek terapiler
- Çocukların okul sorunlarına yönelik danışmanlık ya da tedavi hizmetleri
- Çocuklarda görülen gelişimsel sorunları tedavi etmeye yönelik yapılan tedaviler
- Ergen terapisi ve danışmanlığı
- Cinsel tedaviler
- Ergenlere yönelik uygulanan stresle baş etme eğitimleri ve terapi grupları