Yerçekimi Özellikleri
Kütle Çekimi:
- Herhangi iki kütleli cisim arasında yerçekimi kuvveti vardır. Bu kuvvet, cisimlerin kütlesi ile doğru orantılı ve aralarındaki mesafenin karesi ile ters orantılıdır.
Evrensel Çekim Kanunu:
- Isaac Newton tarafından formüle edilen Evrensel Çekim Kanunu, yerçekimi kuvvetinin hesaplanmasını sağlar: F=Gr2m1m2 Burada F kuvvet, G evrensel çekim sabiti, m1 ve m2 kütleler ve r aralarındaki mesafedir.
Ağırlık ve Kütle:
- Ağırlık, bir cismin yerçekimi nedeniyle hissettiği kuvvettir ve kütle ile yerçekimi ivmesinin çarpımı olarak hesaplanır: W=m⋅g Burada W ağırlık, m kütle ve g yerçekimi ivmesidir (Dünya'da yaklaşık 9.81 m/s²).
Yerçekimini Kim Buldu?
Isaac Newton (1642-1727)
Isaac Newton, yerçekimi kavramını ve Evrensel Çekim Kanunu'nu ortaya koyan bilim insanıdır. Newton'un en ünlü hikayesi, bir elmanın ağaçtan düşmesini gözlemlemesi ve bu gözlemden yola çıkarak yerçekimi kavramını geliştirmesidir.
- 1687: Newton'un "Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica" (Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri) adlı eseri yayımlandı. Bu eserde, yerçekimi kuvvetinin gezegenlerin hareketlerini nasıl etkilediğini ve genel çekim yasasını detaylandırdı.
- Evrensel Çekim Kanunu: Newton'un geliştirdiği bu yasa, hem Dünya'daki cisimlerin hareketini hem de gezegenlerin yörüngelerini açıklamada kullanıldı.
Albert Einstein (1879-1955)
Albert Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi, Newton'un yerçekimi teorisini genişletmiş ve derinleştirmiştir.
- 1915: Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi, yerçekiminin uzay ve zamanın (uzay-zaman) eğriliği sonucu ortaya çıktığını öne sürdü. Bu teoriye göre, büyük kütleler uzay-zamanı bükerek diğer cisimlerin bu eğrilikte hareket etmesine neden olur.
- Deneysel Kanıtlar: Genel Görelilik Teorisi, ışığın kütleli cisimler tarafından bükülmesi gibi birçok gözlemsel kanıtla doğrulanmıştır.
Yerçekimi, cisimlerin kütleleri nedeniyle birbirlerine uyguladıkları temel bir kuvvettir. Isaac Newton, yerçekimi kuvvetini ve Evrensel Çekim Kanunu'nu formüle eden bilim insanıdır. Newton'un çalışmaları, yerçekimi anlayışımızın temelini oluşturmuş ve Albert Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi ile daha da derinleşmiştir. Yerçekimi, hem Dünya üzerindeki hem de evrendeki cisimlerin hareketlerini anlamamıza yardımcı olan kritik bir kuvvettir.