PHP Nedir?
1994 yılında Rasmus Lerdorf tarafından kişisel anasayfasının korunması için ortaya çıkarılan PHP programlama dili zamanla geliştirilerek web formlarıyla çalıştırılabilir ve veri tabanları ile iletişim kurulabilir hale getirilmiştir.
İlk etapta kişisel ana sayfa tasarımı için kullanılan PHP programlama dili zamanla geniş kitleler tarafından benimsenmeye başlanmış, içerisine HTML ve Javascript de gömülerek geniş alanda kullanılmaya başlayan nesne yönelimli programlama dilleri arasında yer almaya başlamıştır.
Genel olarak PHP, kodların sunucu tarafında çalıştırılarak içeriğin istemci bilgisayara HTML olarak çıktısını üretmeyi amaçlayan ve gerçekleştiren en yaygın kullanılan programlama dillerinden biridir.
PHP Kullanım Alanları
Genellikle web tabanlı uygulamaların geliştirilmesinde tercih edilen PHP programlama dilinin kullanım alanı oldukça geniştir. Otomasyon sistemlerden WEB API projelerine kadar PHP ile neler yapılabilir sorusunun çok geniş bir cevabı vardır. En yaygın olarak bahsedebileceğimiz konuları aşağıdaki listede bulabilirsiniz:
- İçerik Yönetim Sistemleri
- Forum Siteleri
- Otomasyon Sistemleri
- Web Tabanlı Uygulama Modelleri
- E-Ticaret Uygulamaları
- Dinamik Web Siteleri
- Web API Projeleri
İçerik Yönetim Sistemleri
İnternet kullanıcılarının büyük bir kısmı internette gezinirken aradıkları sorunun cevabını bulabilmek için doküman okumakta, blog sitelerini araştırmaktadırlar.
İçerik yönetim sistemleri genel olarak insanların ele aldıkları konuları gerek yazı olarak gerekse de resim ya da video olarak hedef kitlesiyle buluşturduğu platformlardır. CMS olarak da adlandırılan bu platformların yazılımsal olarak ele alınması için kullanılan en yaygın programlama dillerinden biri PHP’dir.
İçerik yönetim sistemleri arasında WordPress en yaygın olarak kullanılan, basit ve hızlı bir şekilde kurulumu gerçekleştirilebilen platformdur. İnternetteki web sitelerinin yüzde 35’inden fazlası WordPress kullanır. Yani toplam 455 milyondan fazla WordPress ile hazırlanmış websitesi yayındadır.
Bu kadar çok websitesi birçok servis ihtiyacını da beraberinde getirir. WordPress siteleri temalara ve pluginlere ihtiyaç duyar. PHP ile WordPress temaları ve pluginleri hazırlayabilirsiniz.
Themeforest’ta satılan en popüler WordPress temalarından biri olan Avada 59$ ücretle satılmaktadır ve 200.000’den fazla kez indirilmiştir. Bu da bu temanın üreticilerine 1 Milyon Dolardan fazla kazandırdığı anlamına gelir. Tabii sadece ücretsiz olarak bile 54.000’den fazla WordPress plugini olduğunu ve büyük bir rekabetle karşılaşacağınızı da hatırlatalım.
WordPress gibi Drupal platformu da yine açık kaynak kodlu olup PHP ve Mysql kullanılarak gerçekleştirilen içerik yönetim sistemlerinden biridir.
PHP ile tamamen özgün bir içerik yönetim paneli de oluşturup bağımsız websiteleri yaratabilirsiniz.
Forum Siteleri
PHP programlama dili web tabanlı uygulamalarda daha çok tercih edilen bir programlama dilidir. İnternette gezinirken belirli konularda fikir alışverişi içerisinde bulunmak, sorular sormak, belli standartlarda tartışmak ve doğru bilgiye erişmek için forum siteleri kullanılmaktadır.
Aynı zamanda freelancer işlerden haber takibine kadar geniş kapsama sahip olan forum siteleri en nihayetinde web siteleri olarak değerlendirilmekte ve yazılım sistemi için ise genellikle PHP programlama dili kullanılmaktadır.
Yazılım geliştiricilerinin bu tür projelerini hayata geçirerek binlerce kişiye ulaşması için en temelde PHP programlama dili ile projeyi kodlaması gerekmektedir. PHP ile forum siteleri yaratabilirsiniz. En popüler forum yazılımlarından biri Xenforo da PHP ile yazılmıştır.
Otomasyon Yazılımları
Günlük yaşamda restoran, kafe, otel, oyun salonu, muhasebe gibi farklı işletme ve sektörlerde tercih edilen yazılım sistemlerinin genel ismi otomasyonlardır.
Otomasyon yazılımları ile personel giriş çıkışları, elde edilen kazançlar, stok takipler, muhasebe işlemleri ve daha birçok fonksiyonel işlemler ele alınabilir. Otomasyon yazılımlarını yazmak için farklı programlama dillerine de ihtiyaç duyulur. PHP programlama dili ile otomasyon yazılım sistemleri yazmak da mümkündür.
Buna göre ihtiyaca uygun olarak müşteri taleplerini da karşılayacak şekilde otomasyon yazılım sistemlerinin planlama aşamasından bakım aşamasına kadar olan tüm yazılım yaşam döngüsü süreçleri, kodlama dili PHP olacak şekilde dizayn edilerek ele alınabilir.
Web Tabanlı Uygulama Modelleri
Web tabanlı olarak planlanan tüm yazılım sistemleri PHP programlama dili ile tasarlanabilir. Kişisel blog siteleri, sosyal medya uygulamaları, e-ticaret sistemleri ve forum siteleri gibi farklı tür uygulamalar web sitesi olarak ele alındığında yazılım alt yapısı PHP ile ele alınabilir.
Sosyal Medya Platformları
Günlük yaşamda insanların yaygın olarak kullandığı programlar sosyal medya uygulamalarıdır. Fotoğraf paylaşımından mesajlaşmaya kadar birçok fonksiyonelliği destekleyen sosyal medya platformlarının web sitesi olarak karşımıza çıktığı da bilinir.
Mobil uygulamaları olduğu gibi internet sitesi üzerinden de erişilebilen sosyal medya uygulamaları farklı programlama dilleri ile ele alınmıştır. PHP programlama dili de bunlardan biridir. Facebook ve YouTube uygulamalarının geliştirilmesinde de ilk kuruluş dönemlerinde PHP dilinden yararlanılmıştır.
Yenilikçi fikirleri ile sosyal medya uygulaması yapmak isteyen yazılım geliştiricilerin PHP kullanarak projelerini hayata geçirmeleri mümkündür.
Belki tam bir sosyal medya olarak sayılamayacak olsa da remote çalışanların kendileri için en ideal ülkeyi, şehri bulmasını sağlayan ve sizin gibi diğer ülkelerde çalışan kişilerle de sohbet etmenizi sağlayan nomadlist.com sitesi de PHP ile kodlanan siteler arasında yer alır.
Aklınızda olan neredeyse tüm web uygulamalarını PHP ile yapabilirsiniz.
E-Ticaret Uygulamaları
Alışverişin online sistemler üzerinden yapılmaya devam edilmesi, gün geçtikçe bu yöndeki atılımların daha fazla olması ve milyonlarca internet kullanıcısının da yine alışveriş işlemlerini online sistemler üzerinden gerçekleştirmesi yazılım süreçlerinin önemini gösteren en önemli gelişimlerden biridir.
E-Ticaret uygulamalarının gün geçtikçe artan rekabetçi davranışı, kullanıcılar için geliştirilen özellikler ve kampanyaları da yine kullanıcıları uygulamaları kullanmaya teşvik eden unsurlardan birkaçıdır.
E-Ticaret uygulamaları da yine sosyal medya uygulamalarında olduğu gibi hem mobil hem de web siteleri üzerinden aktif olarak kullanılan platformlardır. E-Ticaret sitelerinin tasarlanmasında da yine çeşitli yazılım dillerinden yararlanılır. Opencart, Woocommerce, Magento gibi E-Ticaret yazılım sistemleri PHP programlama dili ile yazılan sistemlerdir.
Özellikle WordPress üzerinden giden e-ticaret siteleri Woocommerce ile oldukça hızlı bir şekilde satışa başlayabilirler. Siz de tıpkı Woocommerce gibi e-ticarete yönelik WordPress’le de uyumlu pluginleri de PHP ile geliştirebilirsiniz.
E-ticaret yazılım sistemleri kodlanırken tüm güvenlik gereksinimlerinin de ele alınması gerekir. Profesyonel yazılım geliştiricileri tarafından ele alınabilecek olan e-ticaret sistemleri PHP programlama dili ile yapılabilir.
Dinamik Web Siteleri
Dinamik web siteleri veritabanı sistemlerinin kullanıldığı, sunucu girdi çıktılarının olduğu, kullanıcılar tarafından içeriklerin yönetilebildiği, etkileşimlerin alındığı ve yönetim paneline sahip olduğu web siteleridir.
E-Ticaret siteleri, sosyal medya uygulamaları, forum siteleri ve diğer buna benzer uygulamaların birçoğu dinamik web sitelerdir. Bunun yanı sıra statik web siteler de yine PHP ile tasarlanılabilen sitelerdir. Genel olarak web tabanlı statik veya dinamik tüm site projeleri PHP programlama dili kullanılarak yazılabilir.
Web API Projeleri
API, iki uygulamanın birbiriyle konuşmasını sağlayan yazılım sistemleridir. Web API ise yine iki farklı uygulamanın HTTP üzerinden haberleşmesini sağlayan yazılım sistemidir.
Restful Web API projelerinde genel olarak backend ve frontend ayrımı yapılır. Frontend tarafında tasarlanan UI ekranları ile backend tarafında yazılan API endpointler birleştirilerek uygulamalar çıkarılabilir.
Backend programlama dili PHP kullanılarak yazılan tüm GET, POST, PUT, DELETE görevi gören API’ler frontend tarafında gerek mobil gerekse de web tabanlı uygulamalarda rahatlıkla kullanılabilir. Web API projeleri için de yine PHP fazlasıyla tercih edilen bir programlama dilidir.
Görüldüğü üzere PHP programlama dili tüm statik veya dinamik fark etmeksizin web site projelerinde ele alınan bir programlama dilidir. Sosyal medya uygulamaları, e-ticaret uygulamaları, blog uygulamaları, forum siteleri ve birçok WEB API uygulamaları için PHP yazılım geliştiricileri tarafından kullanılabilir.
PHP, hem öğrenmesi kolay, hem de hızlı geliştirmeye uygun bir programlama dilidir. PHP’nin avantajları yazımızdan da yıllardır neden PHP’nin en çok tercih edilen programlama dillerinden biri olduğunu açıkladık.
Yıllardır süregelen yapısıyla güvenlik anlamında da iyi bir deneyim sunan PHP ile neler yapılabilir sorusuna yazımızda temel cevaplar vermeye çalıştık.