Gzip Sıkıştırmanın Tanımı Nedir?
Gzip sıkıştırmanın anlamına bakıldığında; sayfaların ziyaretçi tarayıcısına gönderilmeden önce web sunucusunda boyutlarının küçültülmesi işlemine verilen isimdir. Bant genişliğinde tasarruf sağlanması, sayfaların yüklenmesinin ve görüntülenmesinin daha hızlı olması gibi avantajları bulunmaktadır. Ziyaretçi web tarayıcısı sayfaları otomatik olarak açılırken bu süre zarfında sıkıştırma ve açma işlemi saniyenin sadece küçük bir bölümünde gerçekleşmektedir.
Gzip Sıkıştırmasının Kullanım Amacı Nedir?
Gzip sıkıştırmanın amacına bakıldığında; dosyanın küçülerek siteye yüklenme süresinin azaltılmasına yardımcı olmaktır. Ziyaretçinin web sitesine girmek istemesi ile beraber istenen dosyanın alınabilmesi için sunucuya istek gitmektedir. İstenen dosyaların boyutu ne kadar büyük olur ise, dosyaların yüklenmesi de o kadar uzun sürmektedir. Bu süreyi azaltabilmek için ise web sayfalarının ve CSS’in tarayıcıya gönderilmeden önce gzip sıkıştırmasının yapılması gerekmektedir. Gzip sıkıştırması ile sayfaların yüklenme hızı artış gösterdiğinde, bu durum SEO açısından da avantaj sağlamaktadır. WordPress sitelerde Gzip sıkıştırması yapılması ise bir zorunluluk haline gelmektedir.
Nasıl ki insanlar birine bir dosya göndermek istediklerinde bu dosyayı sıkıştırmayı tercih ediyorlar ise; gzip sıkıştırmasının yapılmasının nedeni de bununla aynı olmaktadır. İkisi arasındaki temel fark ise; gzip sıkıştırma işlemi yapıldığında sunucu ve tarayıcı arasındaki bu aktarımın otomatik olarak gerçekleşiyor olmasıdır.
Gzip Desteği Veren Tarayıcılar Hangileridir?
Gzip tarayıcı desteği konusunda site sahiplerinin herhangi bir endişe taşımalarına gerek olmamaktadır. Ortalama 17 senedir tarayıcıların büyük çoğunluğu desteklemektedir. Tarayıcılar ve gzip sıkıştırmayı desteklemeye başlama zamanları aşağıda belirtilmiştir:
- Internet Explorer 5.5+ 2000 senesinin temmuz ayından beri gzip desteği vermektedir.
- Opera 5+ 2000 yılının haziran ayından beri gzip desteği veren bir tarayıcıdır.
- 2001 senesinin ekim ayından beri Firefox 0.9.5+’ın gzip desteği bulunmaktadır.
- 2008 yılında piyasaya sürüldükten hemen sonra Chrome gzip desteği veren tarayıcılar içerisinde dahil olmuştur.
- 2003 senesinde ilk lansmanından sonra Safari de gzip desteği veren tarayıcılardan biri olmuştur.
Gzip Sıkıştırma İşlemi Nasıl Yapılır?
Gzip sıkıştırmanın mantığını kısaca açıklamak gerekir ise; bir metin dosyasındaki benzer dizelerin bulunmasını sağlamaktadır ve bu benzer dizelerin de geçici olarak değiştirilmesi ile beraber toplam dosya boyutunda küçülmeler olmaktadır. Özellikle HTML ve CSS dosyalarında tekrarlanan metin ve boşluk sayısı diğer dosya türlerine göre daha fazla olduğu için bu dosya türlerinde gzip sıkıştırma yapıldığında daha fazla fayda sağlanmaktadır. Sayfa ve CSS boyutunun %60 ile %70 oranı arasında gzip ile sıkıştırılabilmesi mümkün olmaktadır. Bu işlem ile her ne kadar site daha hızlı olsa da kullanılan CPU daha fazla olmaktadır. Dolayısı ile site sahiplerinin gzip sıkıştırmasını etkinleştirmeden önce CPU kullanımlarının istikrarlı olduğunu kontrol etmeleri ve bundan emin olmaları gerekmektedir.
Gzip Sıkıştırmasını Etkinleştirme Nedir?
Gzip sıkıştırmasını etkinleştirme için mod_gzip ya da mod_deflate kullanılabilmektedir. İki yöntem arasında önerilen ise; mod_deflate olmaktadır. Mod_deflate ile yapılan sıkıştırma işlemi daha iyi bir dönüştürme algoritmasına sahip olduğu ve daha yüksek bir apache sürümü ile uyumlu olduğu için mod_deflate daha fazla tercih edilmektedir.
Gzip Sıkıştırmasını Etkinleştirme Yöntemleri Nelerdir?
Gzip sıkıştırma etkinleştirme seçenekleri aşağıda verilmiştir:
- .htaccess dosyasını düzenleyerek gzip sıkıştırmasının etkinleştirilebilmesi mümkündür.
- İçerik yönetimi sistemleri eklentilerini yükleyerek gzip sıkıştırması etkinleştirilebilmektedir.
- cPanel lisansı olanların gzip sıkıştırmasını etkinleştirme işlemi yapabilmeleri mümkündür.
- Windows tabanlı hosting ile gzip sıkıştırma etkinleştirilebilmektedir.
Gzip Sıkıştırması .htaccess Dosyasını Düzenleyerek Nasıl Etkinleştirilir?
.htaccess dosyasını değiştirerek gzip sıkıştırmasını etkinleştirmek için .htaccess dosyasına kod eklenmesi gerekmektedir. Kod eklenirken mod_deflate kullanılması önerilmektedir. Ancak site sahibinin sunucusu eğer mod_deflate’i desteklemez ise; mod_gzip ile de gzip sıkıştırması etkinleştirilebilmektedir. Kod eklendikten sonra gzip sıkıştırmasının etkinleştirilebilmesi için değişikliklerin kaydedilmesi gerekmektedir. Bazı hosting firmalarının panel kullanarak gzip sıkıştırma işlemi yapılmasına izin vermediği durumlarda, .htaccess dosyasını düzenleyerek gzip sıkıştırmasının etkinleştirilmesi tercih edilmektedir.
İçerik Yönetimi Sistemleri Eklentileri İle Gzip Sıkıştırması Nasıl Etkinleştirilir?
İçerik yönetimi sistem eklentilerini yükleyerek gzip sıkıştırmasını etkinleştirmek için öncelikle bu eklentilerin yüklenmesinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ardından yönetici paneline giriş yaptıktan sonra sırası ile Sistem, Genel Yapılandırma ve Sunucu kısımlarına giriş yapılmalıdır. Ardından site sahipleri web siteleri için gzip sıkıştırmasını etkinleştirebilmektedirler.
cPanel Kullanarak Gzip Sıkıştırmasını Etkinleştirme İşlemi Nasıl Yapılır?
cPanel ile gzip sıkıştırmasını etkinleştirmek için site sahibinin cPanel lisansının bulunması gerekmektedir. Kullanıcı adını ve şifresini kullanarak hosting paneline giriş yapması gerekmektedir. Yazılım/Servisler başlığı altında bulunan Web Sitesi Optimize Et kısmı aracılığı ile site sahibi hosting hesabının alt kısmında bulunan gzip etkinleştirme bölümünden etkinleştirme tamamlanabilmektedir. Sırası ile öncelikle Tüm İçeriği Sıkıştır ve sonra Ayarları Güncelle butonlarına tıklanması gerekmektedir.
Windows Tabanlı Hosting İle Gzip Sıkıştırması Nasıl Etkinleştirilebilir?
Windows sunucusu kullananların gzip sıkıştırma etkinleştirme işlemi yapabilmeleri için komut satırını kullanmaları gerekmektedir. Statik ve dinamik içerik için http sıkıştırmasını aşağıdaki kodlar ile etkinleştirebilmektedirler:
- Statik içerik: appcmd set config /section:urlCompression /doStaticCompression:True
- Dinamik içerik: appcmd set config /section:urlCompression /doDynamicCompression:True
Gzip Sıkıştırması Nasıl Test Edilebilmektedir?
Gzip sıkıştırmasını test etmek için kullanılabilecek bazı araçlar bulunmaktadır. Bu araçlar kullanıldığında, gzip sıkıştırmasını etkinleştirmeden önce sıkıştırılabilecek olan satırlar tek tek listelenmektedir. Ancak gzip sıkıştırmasını etkinleştirdikten sonra test araçları kullanıldığında, ekranda yapılacak başka sıkıştırma işleminin olmadığına dair bilgilendirme yazısı yer almaktadır.